“แกลม ร็อก” หัวหอกแฟชั่นเจ็บๆ

Blowin’ in the songs
โดย : ประมวล ดาระดาษ
p_daradas@hotmail.com

หนังเรื่องใหม่ของทอม ครูซ ซุป’ตาร์ ที่เสียภาพลักษณ์กับอารมณ์เด็กเกรียนในร่างหนุ่มใหญ่ (ตอนขึ้นไปกระโดดบนโซฟาแบบเสียหนุ่ม ในรายการทอล์ก วาไรตี้ ทีวี รายการหนึ่งนั้น) แบบแฟนเบลมกันตรึม

มาคราวนี้ พระเอกของเราเปลี่ยนมาดจาก อีธาน ฮันท์ ใน MI ปฏิบัติการที่เป็นไปไม่ได้ มาเป็นบทบาทนักร้องป็อปสตาร์ สไตล์ แฮร์ แบนด์ หรือถ้าไม่ไว้ผมยาวก็ให้ชื่อว่า พวก “แกลม ร็อก” (Glam Rock) วงดนตรีอีกแขนงหนึ่งของสไตล์ ร็อก สกุลเฮฟวี่ เมทัล ที่สืบขนบวัฒนาการมาจากวงประเภท “ฮาร์ดร็อก” ฮิปปี้ (ดีพ เพอร์เพิล, แบล็ก ซับบัธ, เดอะ ฮู, เลด เซพพลิน ฯลฯ รุ่นพี่ผู้มาก่อน มาเป็นเมทัล สายแกลม ร็อก

เฮฟวี่ เมทัล นั้นมีหลายสกุล เช่น แทรช เมทัล, เดธ เมทัล, ดูม เมทัล ซึ่งหนักหน่วงแบบไม่ปรานีปราศรัย ผสานความเศร้าซึมหมองหม่น

ทว่าสูตรของแกลม ร็อก หรือ แฮร์ แบนด์ ที่ฮิตสุดขีดในยุค 80s และได้ตายไปแล้วในยุคนี้ มีสูตรสำเร็จดังนี้

ก่อนจะพูดถึง เรามาดูรายชื่อวงแกลม ร็อก ดังๆ ที่หนังได้นำเอาบุคลิกและอัตลักษณ์ของวงพวกนั้น มาบันดาลใจสร้างเนื้อหา เรื่องราว บุคลิก จนกระทั่งถึงคอสตูมเสื้อผ้าการแต่งกาย ตามแกลม ร็อก สตาร์ เหล่านี้ กันก่อน

เพื่อให้นึกภาพตามได้ง่ายก็จะมี บอง โจวี่, วงกัน แอนด์ โรส, วงเดฟ เลพพาร์ด, วงเจอร์นีย์, วงไพซั่น และวงไวท์สเนค เป็นอาทิ ที่โด่งดังร่วมยุคสมัยกันตอนโน้นนะครับ

วงแกลม ร็อก จะมีจุดขายแบบเปี่ยมเสน่ห์อยู่สองสามข้อ ดังนี้ หนึ่ง เพลงของพวกเขาจะเป็นเพลงรัก ถนัดออกไปทางแนวบัลลาด ป็อป มีท่วงทำนองที่ติดหู ฟังง่าย ส่วนมากจะเป็นเพลงอ้อนสาวตามบุคลิกของหนุ่มสำรวย ในรูปแบบดนตรีร็อกที่นำมาเล่นให้หนักขึ้น

ด้านท่วงทำนองดนตรี พวก แกลม ร็อกจะสวมทับ หรือทับไลน์กับดนตรีเฮฟวี่ เมทัล ที่ตนแตกแขนงออกมา โดยมีการใช้สเกลยอดนิยม Pentatonic scale เป็นพื้น สำหรับการสร้างสรรค์ดนตรี เสริมตามด้วยการใช้ Power chord จากแทนที่จะเล่นคีย์ธรรมดาแต่ปรับมาเล่นต่างจากปกติอีก 4-5 คีย์ ของสเกล และมักใช้ effect เสียง Trebly Overdrive ในกีตาร์ กลองก็กระหน่ำ ระห่ำตีอยู่ใน 100-150 บีต/นาที เบสเสียงต่ำ ให้ความอบอุ่นและหวานเยือกเย็น เพลงก็จะมีช่วงอินโทร ช่วงเวิร์ส ช่วงคอรัส และช่วงการโซโลที่แจ่มชัด หวานบาดใจ ติดหูสาวก และบรรดาผู้ฟังที่นิยมชื่นชอบ

จะว่าไป จุดเด่นของพวก “แกลม ร็อก” นั้นเห็นจะเป็นที่การแต่งกายคอสตูมเสื้อผ้า และเครื่องประดับของนักร้อง นักดนตรีในวง นี่สำคัญ สิ่งเหล่านี้ คือ พื้นฐานสำคัญที่วงแกลม ร็อก จะขาดมิได้และกลายเป็นขนบในเวลาต่อมา

พวกเขามีอัตลักษณ์ที่ชัดเจน เปี่ยมเสน่ห์ เจ้าสำอาง น่าหลงใหล อันเป็นสไตล์ในนิยาม “แต่งตัวไปฟันสาว แบบ แกลม ร็อก” (Dress to Female Chase) สาวสาวกผู้คลั่งไคล้ จะตามกันไปถึงห้องพักของสตาร์เหล่านี้เชียว

และเพราะวงเหล่านี้ คือจุดสูงสุดของขบวนการโลกียะของวงการร็อก แอนด์ โรล โดยแท้ ชื่อเสียง เงินทอง เกียรติยศ ยาเสพติด และนารี ตามสูตรเป๊ะ

มาว่าถึงการแต่งตัว แกลม ร็อก ก็วัฒนาการเพื่อแสวงหาจุดขายแบบป็อป คัลเจอร์ ดาษดื่นตามยุคสมัยนั่นแหละ แต่ก่อน ยุคเบบี้ บูมเมอร์ ยุคเพลงประท้วงในยุคสงครามเวียดนาม ยุควูด สต๊อกนั้น มีเสรีในการแต่งกายมาก ยุคนั้น คือ ยุคทองของฮิปปี้ ที่วงการการแต่งตัวของหนุ่มสาวบ้านเรา จะย้อนยุคไปสู่ยุคนั้น ที่เรียกกันว่าแนว “วินเทจ”

ยุคนั้น ภาพรวมคือ กางเกงก็ทรงมอส ขาบาน เสื้อเชิ้ต ลายรัดรูป มือเครื่องประดับ กำไร สร้อยดินเผา รองเท้าส้นตึก หรืออีกเวอร์ชั่นก็อาจใส่กางเกงขาลีบ ที่เรียกว่าทรงเดฟ ขาบานเรียก ทรงมอส ก็แยกเป็นโก๋มอสและเดฟ มีนิสัยชอบประท้วงรัฐบาล มีคติ “เมก เลิฟ น็อก วอร์” คลั่งสูบกัญชา ยาเสพติด ใช้ชีวิตอิสรเสรี หากทว่ารักสงบ จิตใจดี

ทั้งนี้ การแต่งกายยุคนั้น ก็วัฒนาการมาตามดนตรี จากโฟล์ก, โฟล์ก ร็อก, คันทรี ร็อก ก็มาสู่ ฮาร์ด ร็อก และทศวรรษ 80 ก็ถึงยุคเฟื่องฟูของเพลงร็อกสไตล์ แฮร์ แบนด์ หรือ แกลม ร็อก สงครามเย็นเริ่มจางหาย จริยธรรมเสื่อม ทุนนิยมเริ่มครอบโลก หนุ่มสาวก็เลือนสำนึกทางการเมือง ทำดนตรีก็น้ำเน่า เอาไว้ป้อสาว เสพสุรายา ยาเสพติดนั้นยังคงเข้มเช่นเดิม ชื่อเสียง เกียรติยศ จากการแอบอิง เล่นดนตรีแนวนี้ หาง่าย วงแนวนี้รุ่งเรืองถึงขีดสุดทั่วโลกนับพัน นับหมื่นวง แต่ที่ประสบความสำเร็จก็วงข้างต้น ดังว่า

แกลม ร็อก วัฒนาการการแต่งกายมาจาก พวกโกธิก ร็อก นี่เน้นชุดสีดำ แต่งหน้าสีเข้ม มาสู่พวกพังก์ ร็อก ที่วาดขอบตาเข้ม เจาะจมูก เจาะหู ประดับโลหะเงิน แวววาม รองเท้าหนัง ที่สำคัญ แกลม ร็อก ได้พัฒนาการแต่งกายให้ฉูดฉาด มีสีสันสวยงาม เด่นชัดขึ้น โดยออกมาทางแจ่มใส ไม่หดหู่ หมองหม่นเหมือนพวกโกธิก หรือพังก์

แกลม ร็อก ชาญฉลาด เลือกเสื้อผ้า สีสัน ออกแนวเท่ สวยงาม ไม่ว่าจะเป็นเสื้อเชิ้ต เสื้อยืด เสื้อกล้าม กางเกง ท็อปบู๊ตหนังแสนเท่ แอกเซสซอรี เครื่องประดับ มักประเคนใส่เข้ามาทั้งผ้าพันคอ สร้อย แหวน มากันเต็มเครื่อง และที่สำคัญที่แนวอื่นไม่มีก็คือ การสักบนร่างกาย แขนขา หลัง ไหล่ แบบสวยงาม เปี่ยมสีสัน

“รอยสัก” (Tattoo) อันเป็นศิลปะของการเสริมความงามอย่างหนึ่งซึ่งมีมานับพันปี ตั้งแต่สมัยกรีก โรมัน อียิปต์ และจีนโบราณ

ถึงตอนนี้ การสัก ได้ลามไปถึงพวกฮิปฮอปแล้ว นัยว่าการสักร่างกายไม่ใช่ต้องการให้เหนียว อยู่ยงคงกระพัน เป็นที่พึ่งทางใจอีกต่อไป การสักของวัฒนธรรมร็อก ต้องการให้เกิดความพอใจ ต้องการให้มีเสน่ห์ดึงดูดเพศตรงข้าม ตำแหน่งที่นิยมสักนอกจากแขน หน้าอก หลัง ไหล่ ก็จะลามไปถึงสะดือ สะโพก และอวัยวะเพศ ภาพที่ใช้สักนอกจากลวดลายที่สร้างสรรค์แล้ว มักจะเป็นรูปสัตว์ รูปปลา รูปมังกร ดอกไม้และลวดลายศิลปะต่างๆ

ถึงตอนนี้ การส่งผ่านวัฒนธรรมการแต่งกายของบรรดาแกลม ร็อก นั้นได้ส่งและแผ่อิทธิพลให้แก่หนุ่มสาวร่วมสมัย ไม่ว่าจะเป็นเสื้อผ้า สีสัน รูปแบบเก๋ไก๋ จากนักร้องบนเวที ที่ใส่เดินถนนไม่ได้ ก็มีดีไซเนอร์ ออกแบบตัดความรุงรัง และยุ่ง ออกไป ให้มาสู่รูปแบบเท่สวยงาม จนมีแบรนด์ดังผลิตสินค้าเครื่องแต่งกาย เครื่องประดับแบบแกลม ร็อก กระจุกกระจิกออกมามากมาย นี่คือคุณูปการของ แกลม ร็อก คัลเจอร์ที่สืบทอดมา แม้ว่าขณะนี้ด้านดนตรีนั้นได้ตายไปแล้วก็ตาม

หนัง ROCK OF AGE (ได้มาจากซิงเกิลชื่อเดียวกันของวง เสือดาว เดฟ เลพพาร์ด) ที่ทอม ครูซ เป็นตัวเอก พระเอกนักร้องแกลม ร็อก นั้น ไม่รู้ว่าผู้กำกับ คนเขียนบท และฝ่ายคอสตูม ให้พระเอกของเราใส่เสื้อหนังแท้ (เปลือย) ได้อย่างไรก็ไม่รู้ ปกตินักร้องแกลม ร็อก ก็จะต้องเสื้อหนังสีดำ ประดับโลหะ เงิน โซ่สเตนเลส แวววับ ใส่รองเท้าบู๊ตหุ้มแข้ง หุ้มข้อ

หรือผู้กำกับมีจุดประสงค์ต้องการจะโชว์รอยสัก และมัดกล้ามและรูปร่างของครูซหรืออย่างไรก็ไม่รู้ หนังยังไม่เข้า

การถอดเสื้อ สมัยเฮฟวี่ เมทัล เล่นดนตรี ก็มักจะเป็นมือกลอง พวกกีตาร์ อย่างมากก็แค่ ใส่สูทตัวเดียว เปิดหน้าอก โชว์ขนอก (สมัยฮาร์ด ร็อก) ก็มี มือกีตาร์ แบล็กมอร์, จิมมี เพจ และนักร้องโรเบิร์ต แพลนท์ เป็นสตาร์ผู้บุกเบิก

และส่งข้ามไปยังวงแนวอัลเทอร์เนทีฟ ที่มาฆ่าแกลมร็อก จนสูญพันธุ์ อย่าง เรด ฮอต ชิลลี่ เปปเปอร์ ที่นักร้องนำถอดเสื้อทุกโชว์

บัดนี้ ดนตรี แกลม ร็อก ถูกวัฒนธรรมฮิปฮอป และอาร์ แอนด์ บี ยึดครองตลาด แต่ทว่าการแต่งกายที่ส่งผลถึงสังคมและวัฒนธรรมยังอยู่ เพราะหนุ่มสาวร่วมสมัยติดใจ โดยเฉพาะวัฒนาการด้านรอยสัก แทตทู ที่เฟื่องระเบิดระเบ้อไป แบบใครไม่สักจะเชยจนถึงทุกวันนี้

เพลงแนวแกลม ร็อก ตายแล้ว แต่วัฒนธรรมการแต่งกายยัง (young)