“พ่อฮะ ทำไมรถเมล์คันนั้นไม่ยอมจอดให้เราขึ้น?”
ลูกชายถามด้วยความไร้เดียง ผู้เป็นพ่อได้แต่ยิ้มแห้งๆ
สมัยนั้น ชนผิวดำมีศักดิ์เป็นพลเมืองชั้นสองในสหรัฐฯ ตั้งแต่เกิด เด็กน้อยถูกพิพากษาให้เข้าโรงเรียนที่กันไว้เฉพาะคนผิวสี กระทั่งรถประจำทางก็ยังต้องแยกกัน และเมื่อโตขึ้น พวกเขาไม่มีสิทธิ์ออกเสียงเลือกตั้งในหลายๆ รัฐ
ความขื่นขมสะสม วันหนึ่งในปี ค.ศ.1963 มาร์ติน ลูเธอร์ คิงส์ จูเนียร์ คุณพ่อลูกสี่ขี่ม้าขาวประกาศขายฝันต่อหน้าหมู่คนที่มาชุมนุมด้วยวาทะเด็ด ‘I have a dream’ เป็นสุนทรพจน์ที่ได้รับการยกย่องว่าแสดงถึงศีลธรรม การมองโลกในแง่ดี ไม่มุ่งร้ายหรือเกลียดชังเพื่อนร่วมชาติ เขาหวังเพียงว่าวันหนึ่งคนผิวขาวกับผิวดำจะอยู่ด้วยกันอย่างปกติสุขและเท่าเทียม
มาร์ตินอุทิศตนเพื่อเดินตามความฝันและได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพในปีต่อมา กระทั่งความฝันของเขาและอีกหลายๆ คนแปรรูปเป็นความจริงและฝังตัวอยู่กับสังคมอเมริกามาจนทุกวันนี้
หากเจอประโยคคำถาม คุณพ่อชาวผิวสีสมัยนี้คงอมยิ้ม แล้วตอบไปว่า
“เอาเถอะลูก ยังมีรถเมล์ของเราอีกตั้งหลายคัน”
มาร์ติน ลูเธอร์ คิง ถูกลอบยิงถึงแก่ชีวิตที่เมืองเมมฟิส รัฐเทนเนสซี โดย เจมส์ เอิรล์ เรย์ ชาวผิวขาว ซึ่งต่อมาถูกจับกุมได้ที่กรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ และถูกศาลพิพากษาจำคุก 99 ปี หลังจากที่เขาถูกลอบสังหารในปี 2511 เขาได้กลายเป็นสัญลักษณ์ของการต่อต้านเพื่อความอยุติธรรมทางเชื้อชาติจวบจนทุกวันนี้
15 มกราคม ซึ่งเป็นวันคล้ายวันเกิดของมาร์ติน ลูเธอร์ คิง ได้รับการประกาศให้เป็น “วันมาร์ติน ลูเธอร์ คิง” อันเป็นวันนักขัตฤกษ์ระดับชาติของสหรัฐอเมริกา
นี่เป็นส่วนหนึ่งของสุนทรพจน์ตลอดกาล “I Have a Dream”
“I have a dream that my four little children will one day live in a nation where they will not be judged by the color of their skin, but by the content of their character.”
(ข้าพเจ้ามีความฝันว่าวันหนึ่งลูกเล็ก ๆ สี่คนของข้าพเจ้าจะได้อยู่ในประเทศที่พวกเขาจะไม่ถูกตัดสินด้วยสีผิว แต่ด้วยสิ่งที่อยู่ในตัวตนของเขา)
“Freedom is never voluntarily given by the oppressor; it must be demanded by the oppressed.”
(เสรีภาพไม่เคยได้มาเพราะผู้กดขี่สมัครใจให้ แต่ผู้ที่ถูกกดขี่จะต้องเรียกร้องมัน)
“I am not interested in power for power's sake, but I'm interested in power that is moral, that is right and that is good.”
(ข้าพเจ้าไม่ได้สนใจอำนาจเพียงเพื่อจะมีอำนาจ แต่ข้าพเจ้าสนใจในอำนาจที่มีศีลธรรม ที่ถูกต้อง และที่ดี)
“Darkness cannot drive out darkness; only light can do that. Hate cannot drive out hate; only love can do that.”
(ความมืดไม่อาจขับไล่ความมืด มีแต่แสงสว่างเท่านั้นที่ทำได้ ความเกลียดชังไม่อาจขับไล่ความเกลียดชัง มีแต่ความรักเท่านั้นที่ทำได้)
สุนทรพจน์ “I Have a Dream” ได้รับการยกย่องอย่างสูงว่าทรงพลังและเป็นแบบอย่างของการพูดในที่สาธารณะ คำสุนทรพจน์นี้ มีในเพลงของวง Linkin Park คือเพลง Wisdom Justice and Love
: วรรณิกา ฤกษ์เย็น